Wojciech Rybicki. Rynek w Jarosławiu na starej pocztówce
Rynek w Jarosławiu jest centralnym punktem rozplanowania miasta feudalnego po drugiej lokacji z roku 1375. Na jego środku posadowiony był ratusz o którym wspominają źródła pisane z 1479 roku. W sąsiedztwie pierzei południowo-zachodniej w wieku XV powstała kolegiata pw. Wszystkich Świętych z 60 metrową wieżą ozdobioną z czasem posągiem Michała Archanioła. Wieża kolegiaty górowała nad wszystkimi ówczesnymi budowlami i była doskonale widoczna z każdego punktu miasta. Podcieniowe domy w przerzejach rynkowych stanowiły zamknięcia widokowe ulic prowadzących do rynku. Na jarosławskim rynku krzyżowały się drogi będące głównymi traktami komunikacyjnymi prowadzącymi do miasta. Wiodły one przez bramę Krakowską , Przemyską i Sandomierską. Po I rozbiorze zaborcy Austriaccy przystępują do wprowadzania swoich porządków co owocuje dewastacja wielowiekowej architektonicznej spuścizny Jarosławia. Zburzone zostają obwarowania, zlikwidowane podcienia kamienic, wyburzona kolegiata, zamknięta klasztory a ich bezcenne wyposażenie zarekwirowane, zredukowany do jednej kondygnacji ratusz zamieniony zostaję na zbrojownię. Dopiero II połowa XIX wieku przynosi powolne odrodzenie miasta. W roku 1852 ratusz zostaje wykupiony z rąk zaborców a budowniczy A. Lamasche dobudowuje drugą kondygnacj oraz niewielką wieżę. Kolejna przebudowa według projektu Dolińskiego i Kotłowskiego miała miejsce w latach 1895-96 a w 1909-1910 r. wybudowano od zachodu bliźniaczy obiekt. W 1900 roku od strony wschodniej dobudowany został areszt miejski. Na wieży umieszczono w 1896 roku zegar z wiedeńskiej firmy Liebinga. Z renesansowych podcieniowych kamienic jedynie kamienica Orsettich zachowała w pełni swoje walory architektoniczne. Ta XVI wieczna budowla kupca Jana Raczkowskiego, którą w 1585 roku zakupił Stanisław Smiszowic została w 1633 roku sprzedana włoskiemu kupcowi pochodzącemu z Lukki Wilhelmowi Orsettiemu a następnie gruntownie przebudowana. Posiada tzw. wielką izbę typową dla mieszczańskich kamienic Jarosławia, podcienia, pogrążony dach z dwóch stron otoczony attyką. Do kamienicy przynależą również dwa składy podziemne.
Ogólny widok rynku w Jarosławiu |
||
Ratusz na rynku w Jarosławiu |
||
Rynek w Jarosławiu |
Widok rynku w Jarosławiu |
|