Wojciech Rybicki. Stare pocztówki wieloobrazkowe z Jarosławia

Na pocztówkach litograficznych umieszczano niejednokrotnie nawet kilka widoków najbardziej reprezentacyjnych fragmentów miasta. W przypadku Jarosławia są to niekiedy kartki nawet pięcioobrazkowe. Zwyczaj ten kontynuowano pod koniec XIX wieku kiedy pojawiły się pierwsze pocztówki wykonane metodą światłodrukową. W swoistej symbiozie połączyła się na nich nowa technologia produkcji z tradycją. Fotograficzne ilustracje umieszczano w ozdobnych ramkach przeplatanych stylizowaną wicią roślinną zaczerpniętą z litografii.

Na początku wieku XX odpowiadając na wzmożony popyt  nakładcy wypuszczają na rynek całe serie pocztówek, których zwieńczeniem jest kartka wieloobrazkowa. Tak uczynił w roku 1904 Aker, umieszczając 10 ilustracji, pochodzących z wydanej przez siebie serii, na czarnym tle karki co miało umożliwić ich lepszą czytelność. Kartka w układzie pionowym posiada pod ilustracjami miejsce na korespondencję wydana była bowiem w czasie obowiązywania tzw. długich linii adresowych. W latach następnych wychodzą kolejne pocztówki wielowidokowe wszystkich ważniejszych nakładców jarosławskich wydających serie kartek. Niektórzy wydają ich nawet kilka jak np. Aker czy Frey. Ciekawa jest historia pięcioobrazkowej kartki Freya będącej w obiegu w 1908 roku, na której umieścił Kościół Farny, Rynek, ul. Krakowską i Kraszewskiego oraz Kościół N.P. Maryi. Pojawia się ona ponownie w roku 1914 wydana tym razem przez Wydawnictwo Kart Artystycznych  D. Grunda we Lwowie. Przedstawia te same obiekty pozbawione jednak podpisów, za to u góry kartki wydrukowano nieudolnie nazwę miasta w języku rosyjskim. Na odwrocie oprócz adnotacji cenzorskiej Grund zastrzegł sobie prawa autorskie do wydawnictwa, być może odkupił je od Freya a być może w zmienionej sytuacji polityczno-militarnej w ogóle się nimi nie przejmował.

Wartość najstarszych kartek wieloobrazkowych polega głównie na tym, że są one swoistym katalogiem pocztówek jednoobrazkowych ukazujących się w jednej serii. Prawdopodobnie niektóre z nich są na rynku kolekcjonerskim nieosiągalne i wiedza o nich w ogóle by nie istniała gdyby nie była utrwalona na kartkach wielowidokowych. Rolę „katalogu” spełniają też leporella, których w okresie bezpośrednio przed wojną jak i w pierwszych latach jej trwania ukazało się kilka. W okresie międzywojennym wydawane były fotograficzne kartki dwu ,trzy i czteroobrazkowe w kolorze niebieskim lub sepii.  Przedstawiały  w zbanalizowany znany z przeszłości sposób budowle zabytkowe oraz dwa nowo wzniesione budynki: Komunalną Kasę Oszczędności  i Dom  Żołnierza.